Đề bài: Phân tích cảnh chờ đợi của hai chị em Liên trong tác phẩm “Hai đứa trẻ”
Bài giảng: Hai đứa trẻ – Cô Thúy Nhàn (GV )
“Mỗi câu chuyện của Thạch Lam như một bài thơ trữ tình, giọng điệu trầm tĩnh nhưng chứa đựng biết bao tình cảm thân thương, chân thành và sự nhạy cảm của tác giả trước những biến đổi của cảnh vật và lòng người”. Thật vậy, những trang viết của Thạch Lam không đi vào sự kiện mà đi vào chiều sâu tâm trạng của con người. Khung cảnh đợi tàu của hai chị em Liên và An được tác giả nắm bắt những chuyển biến tinh tế nhất trong tâm trạng của hai nhân vật.
Liên và An là những đứa trẻ từng sống ở thành phố, nhưng gia đình sa sút nên phải chuyển đến một huyện nghèo. Liên và An còn nhỏ nhưng cũng tham gia phụ giúp gia đình bằng việc buôn bán nhỏ ở chợ. Xung quanh Liên còn rất nhiều mảnh đời nhỏ bé, mệt mỏi như chị Tí và cậu con trai làm lụng vất vả, chật vật sống qua ngày, gia đình bác Xẩm góp vui bằng tiếng đàn trong im lặng,… Cuộc sống thật tẻ nhạt. . buồn tẻ, tẻ nhạt, quanh quẩn nhưng con người nơi đây vẫn luôn mong chờ một ngày tươi sáng: “Bấy nhiêu người trong bóng tối mong chờ một điều gì tươi sáng cho cuộc sống nghèo khổ hàng ngày của họ”.
Hằng đêm, dù buồn ngủ nhưng Liên và An đều cố thức để chờ hoạt động cuối cùng của đêm, đó là chờ chuyến tàu đêm từ Hà Nội chạy ngang qua. Tại sao những đứa trẻ thơ ngây ấy cứ phải chờ đoàn tàu đi qua rồi mới được ngủ? Họ có nghe lời mẹ dặn không? Đã cố nán lại để bán thêm kẹo, bánh của khách qua đường. Nhưng không phải “Tôi và Liên cố thức vì một lý do khác, vì chúng tôi muốn xem chuyến tàu ấy là hoạt động cuối cùng của đêm”. Trong sự chờ đợi ấy có cả những khao khát, khát khao cháy bỏng của những trái tim non nớt non nớt. Vì thế, trước khi đi ngủ, Ẩn nói với bà: “Khi nào tàu đến, mẹ hãy đánh thức con dậy”. Ham muốn của họ vô thức nhưng cũng rất mãnh liệt. Đoàn tàu đi qua, mang đến một thế giới khác, thế giới của âm thanh và ánh sáng rực rỡ.
Xem thêm bài viết hay:
Phân tích bức tranh thiên nhiên trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ hay nhất (dàn ý – 10 mẫu)
Trong lúc chờ đợi con tàu xuất hiện, Liên đã thả hồn mình vào vũ trụ để cảm nhận hết vẻ đẹp của thiên nhiên về đêm. Qua những kẽ lá, “ngàn sao vẫn lấp lánh” trên bầu trời, nụ hoa bàng nhỏ khẽ rơi trên vai em. Tâm hồn Liên trôi bồng bềnh theo những cảm xúc bùi ngùi mà chính cô cũng lờ mờ cảm nhận được.
Tiếng trống canh huyện vang lên cùng với tiếng báo của Bác Siêu: “Đèn ngoài kia rồi” để xua tan đi sự tĩnh lặng của màn đêm, để chuẩn bị cho hoạt động cuối cùng của đêm – đoàn tàu từ Hà Nội dần hiện ra. Lúc đầu là ngọn lửa xanh như bóng ma, sau đó là một làn khói trắng bốc lên phía xa. Liên đánh thức chị dậy, hai chị em cẩn thận quan sát từng chuyển động của con tàu. Tiếng Liên gọi An: “Dậy đi An. Tàu đến rồi” câu nói không chỉ đánh thức An dậy mà trong đó bao hàm cả niềm vui, nó như một tiếng reo vui thôi thúc cô dậy để xem khoảnh khắc ấy. đoàn tàu đi qua.
Giây phút đoàn tàu cập bến, lòng hai chị em vui mừng lạ thường, dù chỉ là một khoảnh khắc thoáng qua cũng đủ để hai tâm hồn mỏng manh ấy lĩnh hội hết những sự việc, sự việc đang diễn ra trên tàu: đèn sáng rực cả con phố, Liên thoáng thấy những toa thượng lưu sang trọng chở đầy người, những chiếc đồng và kền kền lấp lánh, những ô cửa sổ sáng choang.” Con tàu trong tích tắc chỉ còn lại một chấm đỏ nhỏ, rồi khuất sau rặng tre. Bé An ngây thơ nhưng nhận ra ngay chuyến tàu hôm nay không đông như mọi ngày. Còn Liên, cậu nhận thấy sự thưa thớt và ít ánh sáng của đoàn tàu: “Chuyến tàu đêm nay không đông như mọi ngày, ít người hơn và có vẻ kém sáng hơn”. Chuyến tàu hôm nay tuy kém sáng hơn, kém đông đúc hơn mọi ngày nhưng khi xuất phát từ Hà Nội, nó mang theo cho Liên một thế giới hoàn toàn khác, đó là thế giới của ánh sáng, niềm vui và hạnh phúc. niềm hạnh phúc. Lòng chị trào dâng niềm vui sướng khôn tả khi được sống lại những ngày xưa được uống những cốc nước lạnh xanh xanh đỏ đỏ, nhớ về một Hà Nội rực rỡ, lung linh.
Xem thêm bài viết hay:
Cảm nhận về bài Thương tiếc nhà văn Nguyên Hồng của Nguyễn Đăng Mạnh
Đêm nào Liên và An cũng chờ tàu, dù buồn ngủ nhưng phải đợi tàu chạy qua mới ngủ được. Đây không phải là một hành động ngẫu nhiên, vô nghĩa mà nó dường như là một nhu cầu, một đòi hỏi tất yếu đối với Liên và An. Đằng sau đó còn chứa đựng bao ước mơ, khát khao về một cuộc sống mới tươi đẹp hơn, hạnh phúc hơn. Hình ảnh những đoàn tàu thoắt ẩn thoắt hiện nhưng cũng đủ để các em trở về và sống với những ký ức tuổi thơ ngọt ngào ngày xưa. Khát vọng chờ đoàn tàu đi qua cũng phản ánh khát vọng mãnh liệt của bọn trẻ, đó là khát vọng đổi đời. Tại sao lại đặt niềm khao khát ấy ở hai nhân vật Liên và An mà không phải chị Tí, chú Siêu,… bởi họ là những đứa trẻ, họ là mầm non, là tương lai của cuộc đời. Vì vậy, khát vọng đổi đời khi tập trung thể hiện ở hai nhân vật sẽ trở nên ý nghĩa hơn, giàu sức gợi hơn. Đồng thời, qua cảnh đợi tàu, Thạch Lam cũng bày tỏ niềm thương cảm đối với những số phận nhỏ bé, bất hạnh của những con người phải mòn mỏi với cuộc sống chật vật, bế tắc; Đồng thời cũng nâng niu, trân trọng những khát khao, ước mơ cao đẹp của Liên và An nói riêng, của nhân dân huyện nhà nói chung. Không chỉ vậy, qua cảnh đợi chuyến tàu đêm, Thạch Lam còn cất lên lời kêu gọi tha thiết lay động tâm hồn người đọc: hãy thay đổi cuộc sống, làm cho nó tươi đẹp hơn, biến nó thành một môi trường sống trong lành. mạnh mẽ để các con được sống hạnh phúc.
Xem thêm bài viết hay:
Top 20 bài Nghị luận văn học, dàn ý Viết bài làm văn số 3 lớp 12 hay nhất
Với nghệ thuật miêu tả tâm lí và tả cảnh tài tình, cảnh đoàn tàu kết thúc tác phẩm đã để lại dư âm và ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Khép lại trang sách, người đọc vẫn không khỏi thổn thức trước những số phận con người éo le nơi phố huyện. Nhưng đồng thời họ cũng trân trọng, ấp ủ những ước mơ tha thiết, mãnh liệt về một cuộc đời khác, về sự đổi đời.
Xem thêm các bài văn mẫu về phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 11:
hai-dua-tre.jsp
Các bộ đề lớp 11 khác