Đề bài: Phân tích đoạn trích Nỗi Buồn Của Mị trong Truyện Kiều của Nguyễn Du
Bài giảng: Cảm thấy có lỗi với chính mình – Cô Trương Khánh Linh (giáo viên )
Nếu coi Nguyễn Du là đại thi hào không chỉ của văn học Việt Nam mà còn của văn học thế giới thì Truyện Kiều chính là kiệt tác làm nên tên tuổi của ông. Lật từng trang Truyện Kiều, người đọc có cảm giác như đang chứng kiến cuộc đời đau thương, mát lạnh của thân phận Kiều. Đoạn trích “Nỗi đau của em” như cứa vào lòng người những vết thương sâu khi Thúy Kiều rơi vào hoàn cảnh éo le, éo le.
“Nỗi Lòng Em” kể về chuỗi ngày đau khổ, nước mắt của Thúy Kiều khi bị Sở Khanh lừa bán vào lầu xanh, dưới tay Tú Bà ghê tởm. Cuộc đời nhơ nhớp, ô nhục của Thúy Kiều bắt đầu từ đây. Với niềm xót thương vô hạn cho nhân vật của mình, Nguyễn Du như nhỏ giọt máu trên từng trang viết khi kể về cuộc đời Thúy Kiều. Những câu thơ mở đầu bộc lộ cuộc sống ở chốn lầu xanh, nhơ nhớp, nhơ nhớp mà Thúy Kiều phải chịu đựng:
Biết bao cánh bướm bay lượn
Niềm vui ngập tràn tiếng cười suốt đêm
Tán tỉnh lá và cành chim
Đưa Tống Ngọc sớm đi tìm Trường Khanh
Những hình ảnh ước lệ “Đàn bướm dập dìu”, “vui vẻ”, “tiếng cười thâu đêm… khiến người đọc liên tưởng đến một khung cảnh nhộn nhịp, không thiếu tiếng cười đùa, đùa giỡn với nhau. Một nơi “mua bán người” là như che thơ, che thân phận cô gái nhỏ, đặc biệt là hai tác phẩm kinh điển Tống Ngọc và Trường Khanh để cho thấy du khách không bao giờ thiếu, ở những nơi như thế này, cuộc sống tưởng như vui vẻ, đầy ắp tiếng cười, nhưng lại là ngục tù cho Thân phận Thúy Kiều.
Xem thêm bài viết hay:
Top 3 bài Phân tích Một thời đại trong thi ca của Hoài Thanh siêu hay – Ngữ văn lớp 11
Thả mình vào một không gian như thế, Thúy Kiều đau đớn, xót xa:
Khi tỉnh táo vào cuối của chiếc đồng hồ
Giật mình lại thấy thương mình
Trong một không khí như thế này, “rượu” là thứ để Thúy Kiều mượn tạm để giải sầu, cho khuây khỏa buồn chán. Khi rượu thức giấc trời đã khuya, nàng mới “giật mình” và “tiếc hùi hụi”. Phép đối “mình” của Nguyễn Du một lần nữa gieo vào lòng người nỗi buồn vô hạn. Xót xa cho thân phận người con gái long đong, xót xa cho thân phận đáng thương sống nhờ vào bệnh phong.
Thúy Kiều đã bao năm dằn vặt thân xác ở nơi nhơ nhớp, nhơ nhớp này:
Khi ngôi sao gấm là
Giờ sao rải như hoa giữa đường
Mặt sao dạn dày sóng gió
Thân bướm chán, ong tủi thân
Không ai chạnh lòng cho số phận của mình nên Thúy Kiều ôm mình mà khóc, tuy buồn, nhưng đau. Cuộc vui tàn, người về, cô đơn lẻ loi. Tác giả đã ẩn dụ hình ảnh “những bông hoa khô héo” để diễn tả cuộc đời bị chà đạp, vùi dập không thương tiếc của người con gái mỏng manh này. Một xã hội nhơ nhuốc, đầy rẫy những điều xấu xa, những con người yếu đuối thường dễ dàng bị đánh đập, bị chà đạp như thế.
Khung cảnh lạnh lẽo, hiu quạnh ấy khiến Thúy Kiều như chết đi sống lại:
Xem thêm bài viết hay:
Nghị luận về hiện tượng fan cuồng thần tượng của giới trẻ hay nhất
Xin gió như hoa bên cạnh
Nửa màn tuyết đẫm trăng
Cảnh nào không mang nỗi buồn
Cảnh buồn người vui có bao giờ
Xin một dòng để vẽ một bài thơ
Cung giương cung trăng, cờ dưới hoa
Giữa chốn lầu xanh bẩn thỉu như thế này, Thúy Kiều chỉ biết làm thơ, làm họa, đàn. Nhưng nó lại khiến cô gái mỏng manh ấy cô đơn và buồn bã. Cô không còn cảm thấy đam mê là nguồn sống của mình. Nỗi buồn bao trùm cả cảnh vật ở đây khiến cảnh cũng có tình, cũng biết buồn, cũng biết gieo sầu như chính con người.
Với lối tả cảnh ngụ tình vô cùng tinh tế và khéo léo, Nguyễn Du đã khắc họa tâm trạng nàng Kiều một cách chân thực và rõ nét nhất. Nỗi buồn chồng chất nỗi buồn khiến cô gái ấy như gục ngã.
Sống giữa chốn lầu xanh, Thúy Kiều phải vùng vẫy, cố sống mà như đã chết:
Vui là phải vui kẻo là vui
Ai là bộ ba ngọt ngào với ai
Niềm vui với Thúy Kiều không trọn vẹn, chỉ là “đấu tranh” cho thiên hạ, cho thiên hạ biết, chứ thực ra trong lòng chẳng “mặn nồng” với ai.
Như vậy, chỉ với một đoạn thơ ngắn, Nguyễn Du đã khiến người đọc không kìm nén được cảm xúc khi người con gái tài sắc vẹn toàn ấy lại rơi vào cảnh bế tắc, đau khổ như vậy.
Xem thêm bài viết hay:
Dàn ý Phân tích nhân vật Trương Phi qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành hay nhất – Ngữ văn lớp 10
Thúy Kiều đã lấy đi bao nhiêu nước mắt của người đọc và lấy đi bao tâm huyết, tình yêu của Nguyễn Du.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 10:
Các bài giải bài tập lớp 10 sách mới:
noi-thuong-minh.jsp
Giải bài tập lớp 10 theo sách mới môn học